5 Cách chữa bệnh trĩ bằng hạt gấc an toàn, tiết kiệm

Chữa bệnh trĩ bằng hạt gấc là một phương pháp dân gian được nhiều người áp dụng nhờ đặc tính chống viêm, giảm đau và hỗ trợ làm lành tổn thương. Hạt gấc chứa nhiều hoạt chất có lợi như flavonoid, alkaloid và enzyme tự nhiên giúp cải thiện tuần hoàn máu, giảm sưng tấy, cầm máu hiệu quả. Trong y học cổ truyền, hạt gấc được sử dụng rộng rãi để giảm viêm, giảm đau và hỗ trợ phục hồi tổn thương hậu môn. 5 phương pháp phổ biến bao gồm giã nát làm thuốc đắp, ngâm hạt gấc với rượu hoặc giấm để bôi ngoài, tắm nước hạt gấc, đắp hạt gấc tươi và thoa kết hợp với nghệ.

Bài viết này của COTRIPro sẽ hướng dẫn bạn 5 cách chữa bệnh trĩ bằng hạt gấc đơn giản, dễ thực hiện ngay tại nhà. Nếu bạn đang tìm kiếm một phương pháp an toàn, tiết kiệm để giảm triệu chứng khó chịu của bệnh trĩ, hãy đọc tiếp bài viết này.

Hạt gấc có tác dụng gì trong điều trị bệnh trĩ?

Hạt gấc, còn gọi là mộc miết tử, có tên khoa học Momordica cochinchinensis, thuộc họ Cucurbitaceae. Hạt có hình dẹt, vỏ cứng, mép răng cưa và mặt có vân lõm đặc trưng. Trong Đông y, hạt gấc có tính ôn, vị đắng, hơi ngọt, hơi độc, quy vào kinh Can và Đại tràng, giúp hoạt huyết, tiêu viêm, giảm đau hiệu quả. Trong Tây y, hạt gấc chứa nhiều hoạt chất có lợi như flavonoid, alkaloid và enzyme giúp giảm viêm, chống oxy hóa.

Nhờ khả năng kháng viêm, giảm đau và cầm máu, hạt gấc được sử dụng phổ biến trong điều trị bệnh trĩ. Các phương pháp phổ biến gồm dùng hạt gấc ngâm rượu hoặc giấm để bôi ngoài, giã nát làm thuốc đắp, giúp giảm sưng và hỗ trợ thu nhỏ búi trĩ.

Theo nghiên cứu của Tiến sĩ Phan Tại Huân và các cộng sự về chuyên đề "Gấc và công nghệ sản xuất tiềm năng" hạt gấc chứa 5 hoạt chất có lợi, giúp cải thiện triệu chứng bệnh trĩ.

 

• Chất béo (55.3%): Hỗ trợ phục hồi tổn thương, giúp da mềm mại, giảm kích ứng.
• Protein (16.6%): Cung cấp dinh dưỡng, tăng cường tái tạo tế bào.
• Tanin (1.8%): Có tác dụng kháng khuẩn, cầm máu và chống viêm hiệu quả.
• Enzyme (phosphatase, invertase, peroxidase): Hỗ trợ quá trình trao đổi chất, kháng viêm và giảm sưng.
• Flavonoid và Alkaloid: Có tác dụng chống oxy hóa, giảm viêm, tăng cường lưu thông máu.

Nhờ vào 5 nhóm hoạt chất quan trọng này, hạt gấc  mang lại 6 lợi ích đáng kể trong hỗ trợ điều trị bệnh trĩ, đặc biệt với những trường hợp trĩ nội và trĩ ngoại ở giai đoạn nhẹ đến trung bình.

• Giảm sưng viêm, đau rát hậu môn: Hạt gấc chứa flavonoid và alkaloid có tác dụng kháng viêm mạnh mẽ, giúp giảm sưng đau ở búi trĩ. Các enzyme như peroxidase và phosphatase còn hỗ trợ tái tạo mô tổn thương, làm dịu cảm giác bỏng rát khi đi vệ sinh. Khi sử dụng dưới dạng thuốc bôi hoặc đắp, hạt gấc giúp giảm đau nhanh chóng, đặc biệt với những người bị trĩ gây đau rát kéo dài.
• Cầm máu, hạn chế chảy máu búi trĩ: Nhờ hàm lượng tanin cao, hạt gấc có khả năng làm săn se niêm mạc, giúp thành mạch máu co lại và cầm máu hiệu quả. Điều này đặc biệt hữu ích cho những người bị trĩ chảy máu sau mỗi lần đi vệ sinh. Ngoài ra, tanin còn giúp củng cố thành mạch, giảm nguy cơ vỡ mạch máu gây xuất huyết búi trĩ.
• Làm mềm phân, hỗ trợ nhu động ruột, giảm táo bón: Chất béo và enzyme trong hạt gấc giúp bôi trơn ruột, hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn, từ đó làm mềm phân và giảm nguy cơ táo bón – nguyên nhân chính gây bệnh trĩ. Điều này giúp người bệnh đi vệ sinh dễ dàng hơn, hạn chế tình trạng rặn mạnh gây tổn thương hậu môn.
• Thu nhỏ búi trĩ, hạn chế trĩ tiến triển nặng hơn: Bằng cách giảm viêm, tăng cường lưu thông máu và hỗ trợ phục hồi mô, hạt gấc có thể giúp búi trĩ dần co lại khi được sử dụng đúng cách. Đặc biệt, hoạt chất flavonoid giúp làm bền thành mạch máu, ngăn chặn tình trạng búi trĩ sa ra ngoài nặng hơn.
• Kháng khuẩn, ngăn ngừa nhiễm trùng hậu môn: Vùng hậu môn là nơi có nguy cơ nhiễm trùng cao do tiếp xúc với phân và vi khuẩn. Hạt gấc chứa tanin và các enzyme kháng khuẩn, giúp bảo vệ vùng da quanh hậu môn khỏi viêm nhiễm. Điều này đặc biệt quan trọng với bệnh nhân trĩ có vết nứt hậu môn hoặc búi trĩ sa ra ngoài, dễ bị vi khuẩn tấn công.
• Hỗ trợ phục hồi tổn thương hậu môn sau điều trị: Sau khi điều trị trĩ (bằng phương pháp nội khoa hoặc phẫu thuật), sử dụng hạt gấc có thể giúp vết thương mau lành hơn. Thành phần protein và chất béo trong hạt gấc cung cấp dưỡng chất giúp tái tạo mô, hỗ trợ quá trình lành sẹo và ngăn ngừa viêm nhiễm tái phát.

Trong y học cổ truyền, hạt gấc được sử dụng phổ biến để giảm sưng viêm và đau nhức. Hạt gấc có tính ấm, giúp làm lưu thông khí huyết và giảm các triệu chứng sưng tấy. Nó cũng được dùng như một phương pháp thay thế mật gấu trong điều trị chấn thương và sưng đau.

Theo tây y (y khoa) hạt gấc chứa tanin và enzyme có đặc tính kháng khuẩn, chống viêm mạnh mẽ, giúp cải thiện hiệu quả tình trạng bệnh trĩ. Các hoạt chất này hỗ trợ làm giảm viêm, giảm đau và cải thiện sức khỏe vùng hậu môn, mang lại hiệu quả rõ rệt trong quá trình điều trị bệnh trĩ.

5 Cách chữa bệnh trĩ bằng hạt gấc

Hạt gấc là một trong những thảo dược tự nhiên giúp hỗ trợ điều trị bệnh trĩ hiệu quả nhờ đặc tính kháng viêm, giảm sưng và cầm máu. Có 5 cách sử dụng hạt gấc phổ biến trong điều trị bệnh trĩ:

• Đắp bột hạt gấc với giấm và rượu: Hỗn hợp này giúp giảm sưng viêm, hỗ trợ làm lành búi trĩ nhanh chóng.
• Bôi rượu hạt gấc ngâm: Rượu hạt gấc có tính sát khuẩn, giúp giảm đau và hạn chế viêm nhiễm.
• Đắp hạt gấc tươi: Hạt gấc tươi giã nhuyễn giúp làm dịu cơn đau và thúc đẩy quá trình phục hồi.
• Tắm nước hạt gấc: Ngâm hậu môn trong nước hạt gấc giúp giảm đau rát và hỗ trợ lưu thông máu.
• Thoa hạt gấc kết hợp với nghệ: Sự kết hợp này tăng cường khả năng kháng viêm, giúp vết thương mau lành.

Cùng COTRIPro tìm hiểu chi tiết cách thực hiện từng phương pháp trong phần tiếp theo.

Đắp bột hạt gấc với giấm và rượu

Đắp hạt gấc với giấm và rượu là phương pháp dân gian giúp giảm sưng viêm, đau rát và hỗ trợ co búi trĩ hiệu quả. Sự kết hợp giữa rượu, giấm và hạt gấc giúp tăng cường khả năng sát khuẩn, thúc đẩy quá trình phục hồi vùng tổn thương.

3 nguyên liệu cần chuẩn bị:

• 4 – 5 hạt gấc sấy khô
• 1 thìa cà phê rượu trắng
• 1 thìa cà phê giấm ăn
• Cối giã, vải hoặc gạc sạch

Cách thực hiện:

• Bước 1: Nghiền nát hạt gấc đã sấy khô bằng cối.
• Bước 2: Trộn bột hạt gấc với rượu trắng và giấm ăn, khuấy đều trong 5 phút.
• Bước 3: Vệ sinh sạch sẽ hậu môn, sau đó bọc hỗn hợp vào gạc hoặc vải sạch.
• Bước 4: Đắp hỗn hợp lên búi trĩ và giữ cố định khoảng 30 phút.

Tần suất thực hiện: Thực hiện 1 lần cách ngày, đặc biệt hiệu quả khi áp dụng vào buổi tối trước khi ngủ. Đến hôm sau búi trĩ sẽ giảm sưng, ngứa và đau nhức rõ rệt.

Đánh giá hiệu quả

Phương pháp này phù hợp với bệnh trĩ mức độ nhẹ đến trung bình, giúp giảm đau, ngứa và hỗ trợ làm co búi trĩ.

Lưu ý khi thực hiện: Không áp dụng nếu vùng da hậu môn có vết thương hở.

Bôi rượu hạt gấc ngâm

Bôi rượu hạt gấc ngâm là hình thức giúp giảm sưng viêm, đau nhức búi trĩ một cách hiệu quả và tiện lợi. Chỉ cần chuẩn bị một lần, bạn có thể sử dụng nhiều lần mà không mất nhiều thời gian pha chế mỗi ngày.

3 nguyên liệu cần chuẩn bị:

• Một vài hạt gấc khô
• Rượu trắng (35 – 40 độ)
• Hũ hoặc bình thủy tinh sạch (đã khử trùng qua nước sôi)

Cách thực hiện:

• Bước 1: Nướng chín hạt gấc đã chuẩn bị.
• Bước 2: Cho hạt gấc vào bình thủy tinh, đổ rượu trắng vào và ngâm trong 24 giờ.
• Bước 3: Sau khi ngâm, dùng bông sạch thấm rượu và bôi nhẹ lên vùng búi trĩ sưng đau.

Tần suất thực hiện: Thực hiện 2 – 3 lần/ngày, đặc biệt bôi trước khi ngủ để đạt hiệu quả tốt nhất.

Đánh giá hiệu quả: Phương pháp này phù hợp với bệnh trĩ nhẹ đến trung bình, giúp giảm đau, ngứa và hỗ trợ co búi trĩ nhanh chóng.

Lưu ý khi thực hiện: Không bôi lên vùng da có vết thương hở.

Đắp hạt gấc tươi

Đắp hạt gấc tươi là cách làm hiệu quả giúp giảm sưng viêm, đau rát búi trĩ nhờ các hoạt chất chống viêm tự nhiên có trong hạt gấc. Cách này đặc biệt phù hợp với những ai muốn sử dụng nguyên liệu tươi, không qua chế biến phức tạp.

3 nguyên liệu cần chuẩn bị

• 4 – 5 hạt gấc tươi
• Cối giã hoặc máy xay
• Miếng vải hoặc gạc sạch

Cách thực hiện:

• Bước 1: Lấy hạt gấc tươi, rửa sạch và nghiền nát bằng cối giã hoặc máy xay.
• Bước 2: Bọc hỗn hợp hạt gấc vào miếng vải sạch hoặc gạc y tế.
• Bước 3: Vệ sinh hậu môn sạch sẽ rồi đắp trực tiếp lên vùng búi trĩ trong khoảng 20 – 30 phút.

Tần suất thực hiện: Thực hiện 1 lần/ngày, tốt nhất là vào buổi tối để đạt hiệu quả tốt nhất.

Đánh giá hiệu quả: Phương pháp này phù hợp với bệnh trĩ nhẹ đến trung bình, giúp giảm viêm, sưng đau hiệu quả nhờ tác dụng kháng khuẩn tự nhiên của hạt gấc.

Lưu ý khi thực hiện: Không đắp lên vùng da có vết thương hở để tránh kích ứng.

Tắm nước hạt gấc

Tắm nước hạt gấc là cách hỗ trợ điều trị trĩ giúp làm sạch vùng hậu môn, giảm sưng viêm và nhờ vào các hoạt chất kháng viêm, kháng khuẩn tự nhiên có trong hạt gấc. Cách này phù hợp với người bị trĩ nhẹ hoặc cần giảm đau rát, khó chịu.

3 nguyên liệu cần chuẩn bị

• 5 – 7 hạt gấc khô
• 2 lít nước sạch
• Nồi đun, chậu ngâm

Cách thực hiện:

• Bước 1: Đem hạt gấc đi đập dập rồi cho vào nồi đun với 2 lít nước trong khoảng 10 – 15 phút.
• Bước 2: Để nước nguội bớt đến nhiệt độ ấm vừa phải, có thể pha thêm nước lạnh nếu cần.
• Bước 3: Ngâm và rửa vùng hậu môn bằng nước hạt gấc trong khoảng 10 – 15 phút.

Tần suất thực hiện: Bạn có thể tắm nước hạt gấc 1 lần/ngày, đặc biệt là vào buổi tối trước khi đi ngủ để giúp vùng hậu môn được thư giãn, giảm sưng đau hiệu quả. Với những trường hợp nhẹ, có thể thực hiện 3 – 4 lần/tuần để duy trì tác dụng.

Đánh giá hiệu quả: Phương pháp này giúp làm sạch, giảm viêm, hạn chế nhiễm trùng và hỗ trợ giảm đau rát vùng búi trĩ. Đặc biệt, tắm nước hạt gấc có thể kết hợp với các phương pháp khác để tăng hiệu quả điều trị.

Lưu ý khi thực hiện:

• Chỉ sử dụng nước ở nhiệt độ ấm, tránh quá nóng gây bỏng.
• Không ngâm quá lâu để tránh làm khô da vùng hậu môn.

Thoa hạt gấc kết hợp với nghệ

Phương pháp này tận dụng đặc tính kháng viêm, giảm sưng của hạt gấc cùng tinh chất curcumin trong nghệ, giúp làm dịu vùng trĩ, hỗ trợ phục hồi niêm mạc bị tổn thương và hạn chế nguy cơ viêm nhiễm.

Chuẩn bị nguyên liệu:

• 3 – 4 hạt gấc đã phơi khô.
• 1 củ nghệ tươi hoặc 1 thìa bột nghệ.
• Rượu trắng 35 – 40 độ.

Cách thực hiện:

• Bước 1: Nướng chín hạt gấc, sau đó giã nhỏ thành bột mịn.
• Bước 2: Nghệ tươi rửa sạch, giã nhuyễn (hoặc dùng bột nghệ thay thế).
• Bước 3: Trộn đều bột hạt gấc với nghệ và một ít rượu trắng thành hỗn hợp sệt.
• Bước 4: Vệ sinh vùng hậu môn sạch sẽ, thoa hỗn hợp lên búi trĩ và giữ trong 15 – 20 phút, sau đó rửa lại bằng nước ấm.

Tần suất thực hiện: Chỉ áp dụng 1 lần/ngày

Đánh giá hiệu quả: Phương pháp này phù hợp với những trường hợp trĩ nhẹ đến trung bình, giúp giảm sưng viêm và hỗ trợ quá trình lành vết thương nhanh chóng.

COTRIPro chứa nhiều thành phần tự tự nhiên lành tính

Hạt gấc được ứng dụng trong y học, đặc biệt trong hỗ trợ điều trị bệnh trĩ nhờ đặc tính kháng viêm, giảm sưng. Tuy nhiên, nếu sử dụng không đúng cách, phương pháp này có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn. Có 7 lưu ý quan trọng khi dùng hạt gấc chữa bệnh trĩ:

• Tham khảo ý kiến bác sĩ: Trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp điều trị nào, nên hỏi ý kiến bác sĩ, nhất là khi bạn đang sử dụng thuốc hoặc có tình trạng sức khỏe đặc biệt.
• Sử dụng đúng cách: Hạt gấc chỉ nên dùng để bôi, đắp ngoài da, không nên uống vì có chứa các hợp chất có thể gây độc. Khi dùng, nên nướng chín hoặc ngâm rượu để giảm độc tính.
• Vệ sinh sạch sẽ: Trước khi đắp hoặc thoa hạt gấc, cần vệ sinh hậu môn sạch sẽ để tránh nhiễm khuẩn, giúp tăng hiệu quả điều trị.
• Tránh lạm dụng: Hạt gấc chỉ nên được sử dụng như một phương pháp hỗ trợ. Nếu bệnh trĩ nặng, cần kết hợp các biện pháp điều trị chuyên sâu để tránh biến chứng.
• Chế độ ăn uống và sinh hoạt: Kết hợp với chế độ ăn giàu chất xơ, uống nhiều nước và tập thể dục thường xuyên để hỗ trợ điều trị và ngăn ngừa bệnh trĩ tái phát.
• Theo dõi phản ứng phụ: Nếu có kích ứng da, mẩn đỏ hoặc ngứa rát, cần ngừng sử dụng ngay và theo dõi các biểu hiện bất thường khác.
• Không dùng cho người hư nhược: Những người có cơ địa yếu, không có huyết ứ không nên dùng hạt gấc, vì có thể gây tác động tiêu cực đến sức khỏe.

Các phương pháp trên chỉ có tính chất tham khảo và không thay thế cho sự tư vấn, chẩn đoán hoặc điều trị của bác sĩ. Bạn nên tham khảo ý kiến chuyên gia y tế để chọn lựa phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng bệnh của mình.

Hạt gấc có tác dụng phụ khi điều trị bệnh trĩ không?

Hạt gấc không có tác dụng phụ nếu được sử dụng đúng cách trong điều trị bệnh trĩ. Tuy nhiên, nếu dùng sai cách hoặc không tuân thủ hướng dẫn, có thể gây ra một số hạn chế và rủi ro cho sức khỏe.

3 rủi ro có thể gặp phải khi sử dụng hạt gấc sai cách:

• Kích ứng da và dị ứng: Một số người có thể bị kích ứng hoặc dị ứng khi bôi hạt gấc trực tiếp lên vùng hậu môn, làm tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn.
• Ngộ độc và tác dụng phụ tiêu hóa: Hạt gấc chứa saponin – một hợp chất có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày nếu nuốt phải hoặc sử dụng quá mức mà không qua chế biến đúng cách.
• Tác động tiêu cực đến sức khỏe tổng thể: Việc dùng hạt gấc không đúng liều lượng hoặc không qua nướng chín có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, đặc biệt với người có cơ địa yếu.

So sánh mức độ an toàn với các phương pháp điều trị khác

Hạt gấc là phương pháp dân gian hỗ trợ điều trị trĩ với ưu điểm tự nhiên, an toàn và chi phí thấp. Tuy nhiên, hiệu quả chậm và chỉ phù hợp với trĩ nhẹ.

So với thuốc tây, hạt gấc ít tác dụng phụ hơn nhưng không nhanh bằng, trong khi thuốc có hiệu quả cao nhưng dễ gây kích ứng và tốn kém.

Nếu so với phẫu thuật, hạt gấc an toàn, không xâm lấn nhưng cần thời gian, còn phẫu thuật hiệu quả nhanh nhưng rủi ro cao và chi phí lớn. 

Khi so với các bài thuốc dân gian khác, hạt gấc cầm máu, giảm sưng tốt hơn rau diếp cá, trong khi lá tía tô có tác dụng làm dịu và kháng viêm. Nhìn chung, hạt gấc là lựa chọn an toàn nhưng cần kiên trì và sử dụng đúng cách để đạt hiệu quả.

Phương pháp	Tính an toàn	Hiệu quả	Chi phí	Cấp độ trị trĩ
Hạt gấc	An toàn nếu dùng đúng cách	Chậm, phù hợp trĩ nhẹ	Thấp	Độ 1,2
Thuốc điều trị trĩ	Có thể gây tác dụng phụ	Nhanh, phù hợp trĩ nặng	Cao	Độ 2,3
Phẫu thuật	Xâm lấn, rủi ro cao	Nhanh, phù hợp trĩ nặng	Rất cao	Độ 3,4
Rau diếp cá	An toàn, tự nhiên	Chậm, phù hợp trĩ nhẹ	Thấp	Độ 1,2
Lá tía tô	An toàn, tự nhiên	Chậm, phù hợp trĩ nhẹ	Thấp	Độ 1,2

Bảng so sánh tính an toàn, hiệu quả và chi phí giữa các phương pháp điều trị trĩ 

Câu hỏi thường gặp khi sử dụng hạt gấc điều trị bệnh trĩ tại nhà

Hạt gấc có thể thay thế hoàn toàn thuốc chữa bệnh trĩ không?

Hạt gấc có thể hỗ trợ điều trị bệnh trĩ nhưng không thể thay thế hoàn toàn thuốc điều trị, đặc biệt đối với trĩ ở mức độ nặng.

Dùng hạt gấc chữa bệnh trĩ có cần kiêng ăn uống gì không?

Khi sử dụng hạt gấc để điều trị bệnh trĩ, bạn nên kết hợp với chế độ ăn uống giàu chất xơ và uống nhiều nước để hỗ trợ quá trình điều trị hiệu quả.

Hạt gấc có thể làm giảm đau nhanh chóng cho người bị trĩ không?

Hạt gấc có thể giúp giảm đau và sưng tại vùng hậu môn, nhưng cần kiên trì sử dụng trong một khoảng thời gian dài để thấy được hiệu quả rõ rệt.

Người bị bệnh trĩ nặng có nên dùng hạt gấc không?

Người bị trĩ nặng không nên dùng hạt gấc. Hạt gấc phù hợp cho người bị trĩ ở giai đoạn nhẹ và trung bình. Với bệnh trĩ nặng, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để có phương pháp điều trị hiệu quả hơn.

Sử dụng hạt gấc là một phương pháp dân gian an toàn, chi phí thấp giúp hỗ trợ điều trị bệnh trĩ nếu sử dụng đúng cách. Bài viết này COTRIPro đã cung cấp thông tin so sánh giữa hạt gấc với các phương pháp khác như thuốc tây, phẫu thuật và các bài thuốc dân gian, giúp người đọc hiểu rõ ưu nhược điểm của từng phương pháp. 

Nếu bạn đang tìm kiếm giải pháp hiệu quả hơn, an toàn và tiện lợi, COTRIPro là lựa chọn đáng cân nhắc, giúp cải thiện tình trạng trĩ một cách khoa học và nhanh chóng hơn.

Sản phẩm này không phải là thuốc và không thể thay thế thuốc chữa bệnh.

Hạt gấc là phương pháp dân gian an toàn, hiệu quả và tiết kiệm chi phí hỗ trợ điều trị trĩ, đặc biệt phù hợp với trĩ nhẹ. Mặc dù không nhanh như thuốc tây và cần kiên trì sử dụng lâu dài, hạt gấc ít gây tác dụng phụ và không xâm lấn như phẫu thuật. So với các phương pháp dân gian khác, hạt gấc có khả năng cầm máu và giảm sưng tốt hơn rau diếp cá, trong khi lá tía tô nổi bật với tác dụng kháng viêm.

Nguồn tham khảo :

(*1) - "Tài liệu PDF - Nghiên cứu của Tiến sĩ Phan Tại Huân và các cộng sự về chuyên đề "Gấc và công nghệ sản xuất tiềm năng"