Đương Quy - Vị thuốc quý giúp lưu thông máu và giảm đau hiệu quả

Đương quy là một loại thảo dược quý thuộc họ Cần (Apiaceae), được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền để hỗ trợ điều trị các bệnh lý liên quan đến vấn đề về khí huyết. Với các thành phần chính như coumarin, flavonoid, tinh dầu,... đương quy không chỉ có tác dụng bổ huyết, điều hòa kinh nguyệt mà còn giúp cải thiện tuần hoàn máu hiệu quả.

Một trong những ứng dụng nổi bật của đương quy là trong việc điều trị bệnh trĩ. Nhờ vào các hoạt chất như ligustilide và n-butylidenphtalide, cùng với vitamin B12 và acid folinic, đương quy có khả năng kháng sinh, chống viêm, hoạt huyết và bổ huyết. Từ đó giúp giảm đau, cầm máu, cải thiện lưu thông máu và hỗ trợ tiêu hóa cho những người mắc bệnh trĩ. Bạn hãy tiếp tục theo dõi bài viết để biết thêm chi tiết và những lợi ích tuyệt vời của đương quy trong điều trị bệnh trĩ!

Đương quy là cây gì?

Đương quy, tên khoa học là Radix Angelicae Sinensis, thuộc họ Apiaceae (họ hoa tán) là một loại thảo dược nổi bật trong y học cổ truyền, đặc biệt được biết đến với tên gọi "Nhân sâm dành cho nữ giới." Loài cây này còn được gọi là Xuyên quy, Vân quy và Tần quy tùy theo từng vùng. 

Đương quy có rễ hình trụ, dài từ 10-25 cm, với các nhánh rễ phụ mọc ra từ phần dưới. Rễ chính có đường kính từ 1,5 đến 4 cm, hình khuyên, đầu rễ tròn và hơi tù. Màu sắc của rễ bên ngoài thường là nâu vàng, nhăn dọc và có hình lông chim ngang. Khi cắt, rễ có màu trắng vàng hoặc nâu vàng và mang một mùi thơm đặc trưng, vị cay, hậu vị ngọt. Thân và bẹ lá có màu xanh hơi vàng hoặc tím. 

Cây này chủ yếu mọc ở các vùng núi cao của Trung Quốc, nhưng hiện nay đã được trồng rộng rãi ở nhiều quốc gia khác, bao gồm Việt Nam (phổ biến ở các vùng núi phía Bắc như Lào Cai, Lai Châu, Hoà Bình,...). Đặc biệt, đương quy Trung Quốc có vỏ rễ mỏng, màu vàng, trong khi đương quy Nhật Bản có rễ nhỏ hơn và vỏ rễ sáng màu hơn.

Về mặt hóa học, đương quy chứa tinh dầu (chiếm 0,2-0,4%), cùng các hợp chất như coumarin, acid hữu cơ, acid amin và vitamin B12. Các thành phần này giúp đương quy mang lại nhiều công dụng bổ ích cho sức khỏe. 

Thành phần hoạt chất trong đương quy gồm những gì?

Trong cây đương quy, phần rễ là thành phần chứa nhiều hoạt chất nhất và được sử dụng phổ biến nhất trong y học cổ truyền cũng như nghiên cứu dược liệu. Rễ đương quy có các hợp chất sinh học giúp hỗ trợ điều trị các vấn đề sức khỏe, đặc biệt là bệnh trĩ. 4 thành phần chính trong rễ đương quy gồm:

• Tinh dầu: Ligustilide, n-butylidenphtalide, o-valerophenon carboxylic acid, n-butyl-phtalide, bergapten, sesquiterpen, dodecanol, tetradecanol, safrol, p-cymen, carvacrol, cadinen.
• Acid hữu cơ và axit amin: Ferulic acid, các axit tự do.
• Vitamin và nguyên tố vi lượng: Vitamin B12, acid folinic, biotin.
• Polysaccharides: Các polysaccharide khác nhau.

Các hoạt chất này đặc biệt hỗ trợ điều trị các vấn đề về bệnh trĩ với 4 công dụng chính:

• Chống viêm và bảo vệ thần kinh: Z-ligustilide và ferulic acid có tác dụng chống viêm, bảo vệ thần kinh và chống ung thư. Z-ligustilide còn giúp chống độc và bảo vệ thần kinh, trong khi ferulic acid ức chế sự co mạch, cải thiện các vấn đề tim mạch.
• Hoạt huyết và bổ huyết: Ligustilide và polysaccharides giúp tăng cường lưu thông máu, bổ huyết và giảm đau, rất có lợi cho việc điều trị bệnh trĩ.
• Kháng sinh và chống oxy hóa: Tinh dầu đương quy có tác dụng kháng sinh đối với nhiều loại vi khuẩn và nấm, đồng thời bảo vệ cơ thể khỏi tác nhân gây hại nhờ hoạt tính chống oxy hóa.
• Cải thiện tiêu hóa: Đương quy có tác dụng nhuận tràng, giúp thông đại tiện và cải thiện tình trạng táo bón, một trong những nguyên nhân chính gây bệnh trĩ.

Sự độc đáo trong thành phần hóa học của đương quy so với các dược liệu khác nằm ở sự kết hợp của các phthalide (như Z-ligustilide và n-butylidenephthalide), polysaccharides và axit hữu cơ. Những hoạt chất này không chỉ hỗ trợ điều trị bệnh trĩ mà còn có các tác dụng khác như chống viêm, bảo vệ tim mạch và chống ung thư, mang lại lợi ích vượt trội cho sức khỏe toàn diện.

Nghiên cứu Chinese herbal medicine preparation for treating hemorrhoids (Vương Tam Kỳ, 2009) đã chỉ ra rằng, đương quy có tỷ lệ chữa khỏi cao và là phương thuốc hiệu quả trong điều trị bệnh trĩ. (Nguồn: Semantic Scholar)

Đương quy có tác dụng gì trong điều trị bệnh trĩ?

Đương quy là một thảo dược có vị ngọt, cay và tính ấm, quy vào ba kinh Tâm, Tỳ, Can. Trong y học cổ truyền, đương quy được biết đến với công dụng tuyệt vời như hoạt huyết, bổ huyết, điều kinh, thông kinh, nhuận tràng, tiêu sưng và dưỡng gân. Đặc biệt, đương quy rất hiệu quả trong các trường hợp bệnh trĩ có liên quan đến thiếu máu và chảy máu do ứ huyết. Thảo dược này giúp cải thiện lưu thông máu, giảm đau và cầm máu, từ đó làm giảm các triệu chứng khó chịu của bệnh trĩ như sưng tấy, đau rát và chảy máu.

Trong y học hiện đại, các nghiên cứu cho thấy đương quy có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch và chống viêm. Dịch ngâm từ đương quy giúp tăng huyết sắc tố và hồng cầu nhờ vào hàm lượng vitamin B12 và acid folic có trong dược liệu. Bên cạnh đó, đương quy còn có khả năng ức chế các chất gây viêm, giúp giảm sưng và đau ở vùng hậu môn, hỗ trợ hiệu quả trong việc điều trị bệnh trĩ.

7 Cách chữa bệnh trĩ bằng đương quy hiệu quả tại nhà

Để chữa bệnh trĩ hiệu quả, đương quy có thể được sử dụng với nhiều phương pháp khác nhau. Dưới đây là 7 phương pháp chữa bệnh trĩ bằng đương quy:

• Sắc thuốc đương quy chữa bệnh trĩ thể huyết ứ.
• Sắc thuốc đương quy chữa bệnh trĩ thể khí huyết đều hư.
• Sắc thuốc đương quy chữa trị chứng huyết nhiệt và táo bón.
• Bài thuốc thanh nhiệt, lợi thấp trị trĩ bằng đương quy.
• Bài thuốc hoạt huyết, hóa ứ trị trĩ bằng đương quy.
• Bài thuốc bổ khí cố thoát trị trĩ bằng đương quy.
• Bài thuốc lương huyết, cầm máu trị trĩ bằng đương quy.

Hãy cùng khám phá chi tiết từng phương pháp trong các phần tiếp theo dưới đây!

Sắc thuốc đương quy chữa bệnh trĩ thể huyết ứ 

Nguyên liệu:

• Sinh địa: 16g
• Đương quy: 12g
• Hoàng cầm: 10g
• Ma nhân: 12g
• Xích thược: 12g
• Địa du: 12g
• Kinh giới: 12g
• Đại hoàng: 04g
• Hoè hoa: 12g

Cách thực hiện: Sơ chế các nguyên liệu, rửa sạch và để ráo nước. Đặt vào nồi với 600ml nước, đun sôi và hạ lửa sắc còn 300ml. Chia nước thuốc thành hai phần, uống vào buổi sáng và chiều.

Độ hiệu quả: Phương pháp sắc thuốc đương quy đặc biệt hiệu quả với bệnh trĩ thể huyết ứ, giúp giảm đau, cầm máu và cải thiện lưu thông máu, hiệu quả với trĩ cấp độ nhẹ đến trung bình.

Sắc thuốc đương quy chữa bệnh trĩ thể huyết ứ.

Sắc thuốc đương quy chữa bệnh trĩ thể khí huyết đều hư

Nguyên liệu:

• Đẳng sâm: 12g
• Cam thảo: 0,4g
• Địa du: 0,6g
  Hoàng kỳ: 16g
• Sài hồ: 2g
• Hoè hoa: 12g
• Đương quy: 10g
• Trần bì: 06g
• Bạch truật: 12g
• Thăng ma: 0,8g
• Kinh giới: 10g

Cách thực hiện: Sơ chế nguyên liệu bằng cách rửa sạch và để ráo. Đặt các vị thuốc vào nồi, thêm 600ml nước, đun sôi và hạ lửa sắc còn 300ml. Chia nước thuốc thành hai phần, uống vào sáng và chiều.

Độ hiệu quả: Phương pháp này phù hợp với trĩ thể khí huyết hư, có triệu chứng như mệt mỏi, sắc mặt nhợt nhạt. giúp cải thiện tình trạng trĩ thể khí huyết hư, giảm đau, sưng, phục hồi năng lượng, hiệu quả ở cấp độ nhẹ đến trung bình.

Bài thuốc chữa bệnh trĩ thể khí huyết đều hư.

Sắc thuốc đương quy chữa trị chứng huyết nhiệt và táo bón

Nguyên liệu:

• Đương quy: 4g
• Thục địa: 4g
• Đại hoàng: 4g
• Cam thảo: 4g
• Đào nhân: 4g
• Sinh địa: 3g
• Thăng ma: 3g
• Hồng hoa: 1g

Cách thực hiện: Sơ chế nguyên liệu bằng cách rửa sạch và để ráo. Đặt các vị thuốc vào nồi, thêm 600ml nước, đun sôi và hạ lửa sắc còn 300ml. Chia nước thuốc thành hai phần, uống vào buổi sáng và buổi chiều.

Lưu ý: Phương pháp này thích hợp cho bệnh nhân trĩ có triệu chứng huyết nhiệt, táo bón và ứ đọng máu.

Độ hiệu quả: Phương pháp giúp giảm táo bón, huyết nhiệt, giảm sưng, đau, và ngăn ngừa chảy máu, hiệu quả với bệnh trĩ cấp độ nhẹ đến trung bình.

Bài thuốc chữa trị chứng huyết nhiệt và táo bón.

Bài thuốc thanh nhiệt, lợi thấp trị trĩ bằng đương quy

Nguyên liệu:

• Địa hoàng: 15g
• Chỉ xác: 10g
• Mẫu đơn bì: 10g
• Thương truật: 6g
• Hoàng bá: 6g
• Xuyên ngưu tất: 10g
• Sinh địa: 30g
• Sinh hoè tử: 15g
• Sinh bồ hoàng: 10g
• Tất bạch diệp: 30g
• Lưu hoàng: 30g
• Sinh đại hoàng: 30g
  Đan sâm: 30g
• Hỏa ma nhân: 30g
• Qua lâu tử: 30g
• Sinh cam thảo: 12g

Cách thực hiện: Mỗi ngày sắc 1 thang thuốc, lấy 200ml nước và chia thành 2 lần uống: lần 1 từ 9:00 - 10:00, lần 2 từ 15:00 - 16:00, mỗi lần 100ml. Thời gian điều trị kéo dài 14 ngày, nên uống hai lần mỗi ngày, vào sáng và chiều.

Lưu ý: Phương pháp này đặc biệt hiệu quả đối với bệnh trĩ hỗn hợp do ẩm nhiệt, giúp cải thiện các triệu chứng như viêm, sưng, và táo bón.

Độ hiệu quả: Phương pháp giúp giảm đau, chảy máu, phù nề, táo bón và cải thiện tình trạng bệnh trĩ cấp độ nhẹ đến trung bình.

Bài thuốc thanh nhiệt, lợi thấp trị trĩ bằng đương quy

Bài thuốc hoạt huyết, hóa ứ trị trĩ bằng đương quy

Nguyên liệu:

• Xuyên tiêu
• Hoàng bá
• Đào nhân
• Đương quy đuôi
• Sinh địa hoàng
• Sáp giác xích
• Bính lăng
• Thương truật
• Phòng phong
• Trạch tả

Cách thực hiện: Mỗi ngày sắc 1 thang thuốc, lấy 150ml mỗi lần, uống 3 lần/ngày. Thời gian điều trị là 4 ngày.

Tần suất sử dụng: Uống ba lần mỗi ngày.

Lưu ý: Phương pháp này đặc biệt hiệu quả trong việc giảm đau hậu môn và cải thiện tình trạng sau phẫu thuật trĩ, thích hợp cho bệnh nhân trĩ sau phẫu thuật hoặc trĩ có viêm nhiễm nhẹ.

Độ hiệu quả: Phương pháp giúp giảm sưng tấy, viêm nhiễm và đau hậu môn, hỗ trợ hồi phục nhanh chóng sau phẫu thuật trĩ.

Bài thuốc hoạt huyết, hóa ứ trị trĩ 

Bài thuốc bổ khí cố thoát trị trĩ bằng đương quy

Nguyên liệu:

• Hoàng kỳ (đốt): 40g
• Bạch truật: 20g
• Phục linh: 30g
• Đương quy: 20g
• Quả mướp: 30g
• Trần bì: 15g
  Bán hạ chế: 6g
• Mộc hương: 15g
• Quả chỉ: 6g
• Hoàng liên: 5g
• Địa du: 15g
• Cam thảo: 10g

Cách thực hiện: Uống 20ml sau mỗi bữa ăn, ngày 3 lần, sử dụng liên tục trong 7 ngày.

Tần suất sử dụng: Uống ba lần mỗi ngày sau bữa ăn.

Lưu ý: Phương pháp này đặc biệt hiệu quả đối với bệnh trĩ nội kèm táo bón, giúp giảm các triệu chứng như sưng hậu môn và mệt mỏi.

Độ hiệu quả: Phương pháp giúp giảm táo bón, sưng hậu môn và mệt mỏi, cải thiện chức năng tiêu hóa và lưu thông khí huyết, phù hợp cho bệnh nhân trĩ nội kèm táo bón.

Bài thuốc bổ khí cố thoát trị trĩ bằng đương quy

Bài thuốc lương huyết, cầm máu trị trĩ bằng đương quy

Nguyên liệu:

• Sinh địa hoàng: 25g
• Hoàng kỳ: 20g
• Xuyên tâm liên: 15g
• Địa u: 15g
• Quả chỉ: 15g
• Thăng ma: 12g
• Hoàng cầm: 10g
• Hòe giác: 10g
• Hoàng bá: 10g
• Chỉ xác: 10g
• Miết giáp: 10g
• Cam thảo: 6g

Cách thực hiện: Mỗi ngày 1 thang, sắc lấy 200ml thuốc, chia thành 2 lần uống sáng và chiều. Dùng thuốc còn lại để rửa hậu môn.

Tần suất sử dụng: Uống hai lần mỗi ngày và sử dụng thuốc để rửa hậu môn.

Độ hiệu quả: Phương pháp này rất hiệu quả trong việc giảm triệu chứng chảy máu do trĩ, giúp giảm đau và thanh nhiệt, cầm máu, phù hợp với bệnh nhân trĩ xuất huyết.

Bài thuốc lương huyết, cầm máu trị trĩ 

Viên uống COTRIPro - Thực phẩm hỗ trợ điều trị bệnh trĩ có hoạt chất từ đương quy

COTRIPro là thực phẩm bảo vệ sức khỏe, hỗ trợ điều trị bệnh trĩ, được bào chế dưới dạng viên nén. Sản phẩm chứa các thành phần thảo dược tự nhiên, trong đó cao đương quy là một trong những thành phần chính. Với hàm lượng 75mg đương quy trong mỗi viên, sản phẩm giúp giảm viêm, tăng cường sức bền thành mạch, hỗ trợ co trĩ và làm giảm các triệu chứng khó chịu của bệnh trĩ như đau, chảy máu và sưng hậu môn. Bên cạnh đó, viên uống COTRIPro còn có thành phần slippery elm được nhập khẩu từ Hoa Kỳ với khả năng giảm tình trạng viêm do bệnh trĩ hiệu quả.

Công dụng chính của đương quy trong COTRIPro:

• Giảm viêm, hỗ trợ điều trị các triệu chứng sưng tấy, đau rát ở hậu môn.
• Tăng cường tuần hoàn máu, giúp cải thiện lưu thông và giảm thiểu hiện tượng nghẽn mạch ở khu vực hậu môn.
• Giảm nguy cơ tái phát bệnh trĩ.

Liều lượng sử dụng:

• Giai đoạn điều trị: Ngày uống 4-6 viên, chia làm 2 lần, uống trước ăn 30 phút hoặc sau ăn 1 giờ.
• Liều duy trì: Sau khi triệu chứng thuyên giảm, uống 4 viên/ngày, chia làm 2 lần, dùng liên tục trong 1-2 tháng để phòng ngừa tái phát.
• Để tăng hiệu quả điều trị bệnh trĩ, bạn nên kết hợp sử dụng viên uống với gel bôi COTRIPro.

Hiệu quả: Sau 1-2 tuần sử dụng, triệu chứng bệnh trĩ sẽ thuyên giảm rõ rệt. Để đạt hiệu quả lâu dài và giảm nguy cơ tái phát, người bệnh nên duy trì sử dụng COTRIPro trong 2-3 tháng.

9 lưu ý khi dùng đương quy chữa bệnh trĩ

Đương quy là một dược liệu quý, đặc biệt trong việc hỗ trợ điều trị các vấn đề liên quan đến bệnh trĩ nhờ vào khả năng hoạt huyết, bổ huyết và cải thiện tuần hoàn máu. Tuy nhiên, nếu sử dụng không đúng cách, đương quy có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn. Dưới đây là 9 lưu ý khi sử dụng đương quy chữa bệnh trĩ:

• Tránh dùng cùng thuốc chống đông máu: Đương quy có thể ức chế đông máu, vì vậy không nên sử dụng với các thuốc như coumadin, warfarin, heparin hoặc thuốc giảm đau như ibuprofen, naproxen, aspirin.
• Phụ nữ mang thai và cho con bú: Đương quy có thể gây sảy thai và không nên dùng cho phụ nữ mang thai hoặc cho con bú.
• Ngừng sử dụng trước phẫu thuật: Nên ngừng dùng đương quy ít nhất hai tuần trước khi phẫu thuật để tránh tình trạng chảy máu quá nhiều.
• Cảnh báo với bệnh gan, thận: Không dùng cho người bị bệnh gan hoặc thận nặng, vì tính an toàn chưa được chứng minh rõ ràng.
• Không dùng khi tiêu chảy mãn tính: Đương quy có thể làm tình trạng tiêu chảy trở nên nghiêm trọng hơn.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ về liều lượng: Cần tham khảo bác sĩ về liều lượng và cách dùng phù hợp, vì đương quy thường được dùng dưới dạng sắc uống hoặc rượu thuốc.
• Có thể kết hợp với các thảo dược khác: Đương quy có thể kết hợp với các thảo dược khác để tăng hiệu quả điều trị bệnh trĩ, nhưng cần sự tư vấn của chuyên gia.
• Theo dõi tác dụng phụ: Cần theo dõi sức khỏe khi sử dụng đương quy và báo cáo bác sĩ bất kỳ tác dụng phụ nào.
• Chú ý đến tình trạng sức khỏe cá nhân: Trước khi sử dụng đương quy, nên xác định tình trạng sức khỏe cá nhân để đảm bảo sự phù hợp và an toàn khi dùng.

Cây đương quy là một thảo dược quý, với nhiều công dụng trong việc điều trị bệnh trĩ nhờ vào khả năng hoạt huyết, bổ huyết và cải thiện tuần hoàn máu. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả và an toàn, việc sử dụng đương quy cần tuân thủ đúng liều lượng và lưu ý các tác dụng phụ. Bài viết đã cung cấp các thông tin về thành phần, công dụng và cách dùng đương quy trong điều trị trĩ. Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp hiệu quả để hỗ trợ điều trị bệnh trĩ, COTRIPro với thành phần đương quy cùng các thảo dược quý khác sẽ là lựa chọn tuyệt vời giúp bạn cải thiện tình trạng sức khỏe một cách toàn diện.