Lá Lốt - Vị Thuốc Tự Nhiên Giúp Giảm Đau, Sưng Viêm Do Trĩ Hiệu Quả

Lá lốt (Piper lolot) là một vị thuốc quen thuộc trong y học cổ truyền, thường được sử dụng để giảm đau, tiêu viêm và hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý khác nhau. Với đặc tính ấm, vị cay, lá lốt không chỉ giúp làm ấm cơ thể mà còn có công dụng mạnh mẽ trong việc giảm đau xương khớp và hỗ trợ tiêu hóa. Đặc biệt, loại thảo dược này còn được nghiên cứu về khả năng hỗ trợ điều trị bệnh trĩ – một vấn đề phổ biến gây ra nhiều phiền toái trong cuộc sống hàng ngày.

Theo sách Những cây thuốc và động vật làm thuốc Việt Nam (2022), lá lốt có tác dụng giảm đau, tiêu viêm và ức chế sự phát triển của một số vi khuẩn gây bệnh. Nhờ chứa các hoạt chất như alkaloid, flavonoid, phenolic compounds và đặc biệt là piperine, lá lốt giúp kháng khuẩn, giảm sưng, cải thiện tình trạng ngứa rát, khó chịu do bệnh trĩ gây ra.

Vậy cụ thể, lá lốt mang lại những lợi ích gì trong điều trị bệnh trĩ? Cách sử dụng lá lốt để đạt hiệu quả tốt nhất ra sao? Cùng tìm hiểu ngay trong bài viết này của COTRIPro.

Lá lốt là gì?

Lá lốt (Piper sarmentosum Roxb., hay còn gọi là Piper lolot C.DC.) là một loại cây thân thảo thuộc họ Hồ tiêu (Piperaceae), được sử dụng phổ biến trong cả ẩm thực và y học cổ truyền. Ở Việt Nam, cây còn có các tên gọi khác như tất bát, nốt ở một số địa phương hay lá lốp ở Nam Bộ.

Lá lốt có hình trứng rộng, phần gốc lá hơi tròn như hình tim, đầu lá nhọn. Mặt trên lá nhẵn bóng, trong khi mặt dưới có lông mịn ở phần gân. Cây cao khoảng 30 - 40cm, phần lá thường dài khoảng 13 cm, rộng 8,5 cm, cuống lá dài khoảng 2,5 cm. Lá đơn, có mùi thơm đặc sắc, nguyên, mọc so le, có năm gân chính phân ra từ cuống lá; cuống lá có bẹ. Cây phát triển tốt ở nơi ẩm ướt, thường mọc hoang ven rừng, ven suối hoặc được trồng làm gia vị và làm thuốc. (*Nguồn - Wikipedia)

Lá lốt có nguồn gốc từ Đông Bắc Ấn Độ, Malaysia và Indonesia, nhưng hiện nay phổ biến khắp Đông Nam Á. Tại Việt Nam, cây mọc nhiều từ đồng bằng đến trung du, đặc biệt ở các tỉnh như Cao Bằng, Quảng Ninh, Hà Nội, Ninh Bình.

Về thành phần hóa học, lá lốt chứa nhiều hoạt chất có lợi như alkaloid (sarmentamid A-C), alkylamid, lignan và các dẫn chất phenol đơn giản. Nhờ đó, nó có tác dụng kháng viêm, giảm đau và hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý như phong thấp, rối loạn tiêu hóa và bệnh trĩ.

Do có hình dáng tương tự, lá lốt thường bị nhầm với lá trầu không. Tuy nhiên, lá lốt nhỏ hơn, có gân lá nổi rõ và thường dùng trong nấu ăn, trong khi lá trầu không có bề mặt nhẵn bóng và chủ yếu dùng để nhai trầu.

Thành phần hoạt chất trong lá lốt gồm những gì?

Cây lá lốt (Piper sarmentosum) chứa nhiều hoạt chất có giá trị dược liệu cao, đặc biệt hữu ích trong việc hỗ trợ điều trị bệnh trĩ. Dưới đây là 6 nhóm hoạt chất chính có trong lá:

• Alkaloid và Alkylamid: Bao gồm các hợp chất như piperin, có tác dụng kháng khuẩn, giảm đau và chống viêm.
• Sarmentine, pellitorine và guineensine: Kháng khuẩn, chống viêm và giảm đau
• Flavonoid: Nhóm chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương, hỗ trợ sức khỏe mạch máu và giảm viêm.
• Tannin: Hỗ trợ kháng khuẩn, chống viêm và làm săn se niêm mạc, giúp cải thiện tình trạng kích ứng và sưng đau vùng hậu môn.
• Saponin và Glycoside: Cải thiện tiêu hóa, giúp giảm tình trạng đầy hơi, tiêu chảy và hỗ trợ cơ thể hấp thụ dưỡng chất tốt hơn.
• Terpenoid và Phenolic Compounds: Các hợp chất như β-caryophyllene, α-copaene và germacrene-D có khả năng kháng khuẩn, chống viêm mạnh.
• Lignan: Điển hình là sesamin, có tác dụng chống oxy hóa, tăng cường sức khỏe tim mạch và hỗ trợ hệ miễn dịch.

• Kháng khuẩn & chống viêm: Alkaloid như piperin, alkylamid, tannin và phenolic compounds giúp giảm viêm, hạn chế nhiễm trùng vùng hậu môn, cải thiện triệu chứng sưng đau khi bị trĩ.
• Chống oxy hóa: Flavonoid và lignan bảo vệ cơ thể khỏi tác hại của gốc tự do, giúp làm chậm quá trình lão hóa và cải thiện tuần hoàn máu.
• Hỗ trợ tiêu hóa: Tannin và saponin giúp giảm tiêu chảy, đầy hơi, hạn chế tình trạng táo bón – nguyên nhân chính gây trĩ.
• Giảm đau & thư giãn cơ: Alkaloid và terpenoid giúp làm dịu cơn đau, giảm cảm giác khó chịu do bệnh trĩ gây ra.

Theo nghiên cứu của Zarani et al. (2020) trên MyFoodResearch,lá lốt các hoạt chất alkaloid, flavonoid và phenolic compounds trong lá lốt đều là những hợp chất có tác dụng kháng viêm, giảm đau và cải thiện tiêu hóa. Chiết xuất từ lá lốt có khả năng chống oxy hóa mạnh mẽ, hỗ trợ lợi mật và cải thiện tiêu hóa, giúp giảm triệu chứng bệnh trĩ hiệu quả.

Lá lốt có tác dụng gì trong điều trị bệnh trĩ?

Lá lốt có tính ấm, vị cay nồng, thường được sử dụng trong y học cổ truyền để hỗ trợ tiêu hóa, giảm đau và kháng viêm. Nhờ những đặc tính này, lá lốt được xem là một phương pháp hỗ trợ hiệu quả trong điều trị bệnh trĩ.

Trong Đông Y, lá lốt thường được dùng để cải thiện các vấn đề về tiêu hóa và giảm đau nhức. Đối với bệnh trĩ, lá lốt được sử dụng nhằm giảm viêm, đau rát và khó chịu vùng hậu môn. Hơi nước ấm từ lá lốt giúp thư giãn cơ vòng hậu môn, giảm áp lực lên búi trĩ, trong khi các hoạt chất kháng khuẩn tự nhiên có tác dụng ngăn ngừa nhiễm trùng và đẩy nhanh quá trình hồi phục.

Trong y học hiện đại, lá lốt chứa nhiều hoạt chất có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm và giảm đau, bao gồm alkaloid, flavonoid và phenolic compounds. Những hợp chất này giúp giảm viêm tại vùng hậu môn, hạn chế tình trạng nhiễm trùng do trĩ, đồng thời giảm sưng đau hiệu quả. Phương pháp xông hơi lá lốt không chỉ giúp làm dịu cảm giác đau rát mà còn hỗ trợ quá trình tái tạo niêm mạc hậu môn, giảm nguy cơ biến chứng.

Theo nghiên cứu trên PubMed (2020), chiết xuất từ lá lốt có đặc tính kháng khuẩn và chống viêm mạnh, có thể ứng dụng trong điều trị nhiều bệnh lý liên quan đến nhiễm trùng và viêm nhiễm (Nguồn: PubMed).

 

Mặc dù chưa có nghiên cứu cụ thể về lá lốt trong điều trị bệnh trĩ, nhưng những hoạt chất sinh học của nó cho thấy tiềm năng hỗ trợ giảm triệu chứng và cải thiện tình trạng bệnh hiệu quả.

6 Cách dùng lá lốt để điều trị bệnh trĩ hiệu quả

Để tận dụng tối đa công dụng của lá lốt trong hỗ trợ điều trị bệnh trĩ, có nhiều cách sử dụng đơn giản nhưng mang lại hiệu quả cao. Dưới đây là 6 phương pháp phổ biến:

• Ăn trực tiếp lá lốt.
• Xông hơi hậu môn bằng lá lốt.
• Ngâm rửa hậu môn với lá lốt và muối biển.
• Xông hơi bằng lá lốt kết hợp với nghệ.
• Xông hơi bằng lá lốt kết hợp với ngải cứu.
  Ngâm hậu môn bằng lá lốt và lá trầu không.

Cùng tìm hiểu chi tiết cách thực hiện trong các phần dưới đây.

Ăn trực tiếp lá lốt

Lá lốt chứa nhiều dưỡng chất tốt cho hệ tiêu hóa, đặc biệt hữu ích đối với người mắc bệnh trĩ. Thành phần của lá lốt bao gồm chất xơ, protein, canxi, phốt pho, sắt và vitamin C, giúp hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường sức khỏe.

Bạn có thể dễ dàng bổ sung lá lốt vào thực đơn hàng ngày qua các món ăn như: Bò nướng lá lốt, hến xào lá lốt, trứng tráng lá lốt, lá lốt cuộn thịt chiên, canh lá lốt,...

Các món ăn từ lá lốt giúp bổ sung chất sơ, hỗ trợ đường tiêu hoá.

Xông hơi hậu môn bằng lá lốt

Xông hơi hậu môn bằng lá lốt là một cách hỗ trợ điều trị trĩ ngoại và trĩ nội sa, đặc biệt phù hợp với những trường hợp có tổn thương nhẹ, dễ chảy máu. Hơi nước ấm giúp giãn nở mạch máu, giảm đau rát, trong khi các hoạt chất từ lá lốt có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, giúp ngăn ngừa nhiễm trùng và hỗ trợ co búi trĩ.

Hướng dẫn thực hiện: Dùng 1 nắm lá lốt tươi rửa sạch, ngâm nước muối loãng, để ráo. Đun với 1 lít nước, sôi 10 phút thì tắt bếp. Đổ ra chậu, hòa thêm 1 thìa muối biển, để bớt hơi nóng rồi xông hậu môn 10 – 15 phút. Lau khô nhẹ nhàng, không rửa lại ngay với nước lạnh. Thực hiện 2-3 lần/tuần giúp giảm đau, sưng viêm và hỗ trợ co búi trĩ, phù hợp với trĩ nhẹ đến trung bình.

Xông hơi hậu môn bằng lá lốt giúp giảm đau ở giai đoạn trĩ nhẹ

Ngâm rửa hậu môn với lá lốt và muối biển

Muối biển chứa nhiều khoáng chất như kẽm, sắt, kali, magie, giúp kích thích tuần hoàn máu, làm dịu niêm mạc hậu môn và ngăn ngừa nhiễm trùng. Ngâm rửa hậu môn bằng nước lá lốt kết hợp với muối biển giúp kháng khuẩn, kháng viêm, giảm cảm giác đau rát và hỗ trợ co búi trĩ. 

Hướng dẫn thực hiện: Dùng 1 nắm lá lốt tươi (khoảng 3-4 lá) rửa sạch, ngâm nước muối loãng 5 phút, để ráo. Đun với 1 lít nước, sôi 10 phút thì tắt bếp. Lọc lấy nước, đổ ra chậu, hòa thêm 1 thìa cà phê muối biển. Chờ nước ấm, ngâm hậu môn 10 – 15 phút. Thực hiện 2-3 lần/tuần giúp giảm sưng viêm, làm dịu hậu môn và hỗ trợ co búi trĩ, phù hợp với trĩ nhẹ đến trung bình.

Lá lốt kết hợp muối biển giúp kháng viêm.

Xông hơi bằng lá lốt kết hợp với nghệ

Phương pháp xông hơi bằng lá lốt kết hợp với nghệ sẽ tạo ra hoạt chất tumeropine giúp giảm viêm, kháng khuẩn, thúc đẩy quá trình phục hồi niêm mạc hậu môn. Nghệ vàng chứa curcumin, một hoạt chất có tác dụng chống viêm, giảm đau, kích thích tái tạo da non và tăng cường độ bền thành mạch, giúp cải thiện tình trạng sưng đau do bệnh trĩ.

Hướng dẫn thực hiện: Dùng 1 củ nghệ tươi cỡ vừa, 1 nắm lá lốt rửa sạch, thái lát nghệ mỏng. Đun sôi với 1 lít nước, hạ nhỏ lửa đun thêm 10 phút. Để nước nguội bớt, xông hậu môn 10 – 15 phút. Sau đó, dùng nước này rửa nhẹ nhàng rồi lau khô. Thực hiện 2-3 lần/tuần giúp giảm sưng viêm, kích thích lưu thông máu và hỗ trợ co búi trĩ, phù hợp với trĩ nhẹ đến trung bình.

Lá lốt kết hợp với nghệ sẽ tạo ra hoạt chất tumeropine, thúc đẩy quá trình phục hồi niêm mạc hậu môn

Xông hơi bằng lá lốt kết hợp với ngải cứu

Kết hợp lá lốt và ngải cứu trong liệu pháp xông hơi giúp giảm sưng viêm, kháng khuẩn, kích thích lưu thông máu, hỗ trợ làm co búi trĩ hiệu quả. Ngải cứu có tính ấm, giúp cầm máu, giảm đau, sát trùng vết thương và được sử dụng phổ biến trong Đông y để điều trị các bệnh liên quan đến tuần hoàn và viêm nhiễm.

Hướng dẫn thực hiện: Dùng 1 nắm lá lốt tươi, 1 nắm lá ngải cứu (mỗi loại khoảng 3-4 lá) rửa sạch, đun sôi với 1 lít nước, giữ sôi 10 phút rồi tắt bếp. Đợi nước nguội bớt, xông hậu môn 10 – 15 phút. Khi hơi nước giảm, dùng nước này rửa lại hậu môn, lau khô bằng khăn sạch. Thực hiện 2-3 lần/tuần giúp giảm đau rát, kháng khuẩn và hỗ trợ phục hồi niêm mạc, phù hợp với trĩ nhẹ đến trung bình.

Lá lốt và ngải cứu trong liệu pháp xông hơi giúp giảm sưng viêm.

Ngâm hậu môn bằng lá lốt và lá trầu không

Lá lốt và lá trầu không đều có tính sát khuẩn, kháng viêm, giảm ngứa rát và giúp kích thích lưu thông máu, hỗ trợ làm co búi trĩ tự nhiên. Khi kết hợp hai loại lá này, hiệu quả điều trị trĩ càng được tăng cường, đặc biệt phù hợp với trĩ ngoại và trĩ nội mức độ nhẹ đến trung bình.

Hướng dẫn thực hiện: Dùng 1 nắm lá lốt tươi, 1 nắm lá trầu không (mỗi loại khoảng 3-4 lá) rửa sạch, đun sôi với 1 lít nước, tiếp tục đun nhỏ lửa 10 phút rồi tắt bếp. Để nước nguội bớt, có thể xông hậu môn 10 – 15 phút hoặc chờ nước ấm để ngâm hậu môn trong thời gian tương tự. Sau đó, lau khô nhẹ nhàng bằng khăn sạch. Phương pháp này giúp giảm đau, kháng khuẩn, hỗ trợ co búi trĩ, thích hợp thực hiện 2-3 lần/tuần để cải thiện triệu chứng trĩ an toàn, tự nhiên.

Lá lốt và lá trầu không đều có tính sát khuẩn giúp giảm ngứa rát.

* Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế trước khi áp dụng để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

COTRIPro - Thực phẩm hỗ trợ co trĩ có hoạt chất từ lá lốt

COTRIPro được chiết xuất từ lá lốt giàu hoạt chất piperin. Piperin có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, hỗ trợ cầm máu, hạn chế nhiễm trùng và phục hồi niêm mạc hậu môn, đồng thời tăng độ bền tĩnh mạch, giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh trĩ một cách hiệu quả.

COTRIPro là sản phẩm hỗ trợ co trĩ, được bào chế dưới hai dạng chính: COTRIPro Viên và COTRIPro Gel. Đối với COTRIPro Viên, người bệnh nên uống 4-6 viên/ngày, chia làm 2 lần trước bữa ăn 30 phút hoặc sau ăn 1 giờ. Khi triệu chứng thuyên giảm, có thể duy trì 4 viên/ngày trong 1-2 tháng để hạn chế tái phát..

COTRIPro Gel giúp làm dịu vùng tổn thương, hỗ trợ giảm đau rát, cầm máu và hỗ trợ thu nhỏ búi trĩ. Người bệnh trĩ nên dùng 2 lần/ ngày (sáng tối) và duy trì đều đặn đến khi triệu chứng thuyên giảm. Nên sử dụng kết hợp giữa viên uống và gel bôi sẽ giúp giảm nhanh triệu chứng, đồng thời ngăn ngừa bệnh quay trở lại một cách hiệu quả.

Ngoài ra, COTRIPro còn chứa nhiều thành phần thảo dược như hoạt chất Quercetin được chiết xuất từ cúc tần giúp chống viêm. Tinh chất nghệ có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn, đồng thời hỗ trợ quá trình làm lành vết thương. Đặc biệt, gel COTRIPro sở hữu hệ gel Polycrylate crosspolymer, giúp các dược chất thẩm thấu sâu vào búi trĩ, mang lại hiệu quả nhanh chóng.

*Thực phẩm này không phải là thuốc, không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh

5 lưu ý khi dùng lá lốt chữa bệnh trĩ

Lá lốt là một dược liệu tự nhiên được ứng dụng trong y học, đặc biệt trong hỗ trợ điều trị bệnh trĩ nhờ tác dụng kháng viêm, giảm đau và kích thích lưu thông máu. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tối ưu và tránh tác dụng phụ của lá lốt, cần lưu ý 5 số điều sau:

• Không bôi trực tiếp hoặc đắp lá lốt tươi lên búi trĩ vì lá lốt có tính cay nóng, dễ gây kích ứng hoặc bỏng rát vùng hậu môn, đặc biệt khi có vết thương hở. Chỉ nên xông hơi hoặc ngâm rửa thay vì đắp trực tiếp.
• Chọn lá lốt sạch, lá không quá già hay quá non, không sâu bệnh để thực hiện.
• Kiên trì sử dụng 1-2 lần/ngày, kéo dài từ 10 ngày – 2 tuần để thấy rõ hiệu quả. Tốt nhất thực hiện sau khi vệ sinh hậu môn sạch.
• Lá lốt chỉ là biện pháp hỗ trợ, giúp giảm triệu chứng giai đoạn đầu, không thay thế thuốc chữa dứt điểm. Nếu bệnh trĩ nặng, có chảy máu nhiều, cần tham khảo ý kiến bác sĩ.
• Kết hợp điều chỉnh lối sống lành mạnh bằng cách bổ sung chất xơ, uống đủ nước, tránh táo bón, vận động thường xuyên, hạn chế rượu bia, thuốc lá, kiểm soát cân nặng để hỗ trợ điều trị hiệu quả hơn.

Tập thể dục thường xuyên sẽ giảm triệu chứng bệnh trĩ.

Lá lốt là thảo dược quen thuộc với nhiều công dụng hỗ trợ co trĩ nhờ đặc tính kháng khuẩn, chống viêm và giảm sưng hiệu quả. Phương pháp xông, ngâm hay rửa bằng lá lốt đặc biệt phù hợp với các trường hợp trĩ nhẹ đến trung bình, giúp giảm đau rát, ngăn ngừa nhiễm trùng và hỗ trợ co búi trĩ.

Bên cạnh đó, lá lốt cũng là một trong những thành phần chính của COTRIPro – sản phẩm hỗ trợ cải thiện tình trạng bệnh trĩ hiệu quả. Với sự kết hợp giữa viên uống và gel bôi, COTRIPro giúp giảm đau rát, cầm máu, thu nhỏ búi trĩ và hỗ trợ phục hồi tổn thương nhanh chóng. Để đạt hiệu quả tối ưu, người bệnh nên kết hợp sử dụng COTRIPro cùng chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý.